Tên bài báo: Risk assessments of microplastic exposure in bivalves living in the coral reefs of Vietnam
Tác giả: PGS.TS. Đỗ Văn Mạnh, ThS. Lê Xuân Thanh Thảo (nghiên cứu sinh), ThS. Huỳnh Đức Long, ThS. Dương Tuấn Mạnh và các cộng sự khác.
Đơn vị công tác: Viện Khoa học công nghệ Năng lượng và Môi trường, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam.
Tóm tắt nội dung:
Việt Nam là một trong những quốc gia có nhiều rạn san hô đẹp với tính đa dạng sinh học cao. Các rạn san hô của Việt Nam phân bố rộng khắp từ Bắc vào Nam với diện tích khoảng hơn 1.100 km2. Theo những kết quả khảo cứu gần đây của các nhà khoa học Việt Nam, có khoảng 3.000 loài sinh vật biển đã được ghi nhận sống ở các rạn san hô, trong đó nhóm cá rạn san hô có khoảng 615 loài; 444 loài san hô; 410 loài động vật thân mềm; 376 loài rong biển; 310 loài thực vật và 187 loài động vật phù du; 116 loài động vật da gai; 92 loài động vật giáp xác; 61 loài thực vật ngập mặn; 43 loài giun nhiều tơ; 11 loài cỏ biển. Tuy nhiên thực trạng ô nhiễm rác thải nhựa ở Việt Nam cũng đang ở mức báo động có thể gây nên những áp lực môi trường cho hệ sinh thái này. Tuy nhiên, đến thời điểm hiện tại vẫn chưa có nghiên cứu nào được công bố về ô nhiễm vi nhựa ở các hệ sinh thái rạn san hô ở Việt Nam.
Trong khuôn khổ nhiệm vụ hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ cấp Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam với Phân viện Viễn Đông, Viện Hàn lâm Khoa học Liên bang Nga, mã số QTRU02/10/23-24 “Hợp phần 9: Nghiên cứu sự hiện diện của vi nhựa trong mẫu hai mảnh vỏ và trầm tích thu thập từ chuyến khảo sát biển bằng tàu Viện sĩ Oparin 8”, PGS.TS. Đỗ Văn Mạnh và các cộng sự tại Viện Khoa học công nghệ Năng lượng và Môi trường đã tiến hành nghiên cứu, phân tích và đánh giá về sự hiện diện và các đặc điểm của vi nhựa các loài hai mảnh vỏ và trầm tích trong một số rạn san hô được thu thập tại vùng biển phía Nam Việt Nam.
Kết quả nghiên cứu cho thấy mức độ phong phú vi nhựa trung bình trong các loài hai mảnh vỏ gồm Pinna bicolor, Atrina vexillum, Saccostrea sp. và Pinctada margaritifera sống tại các rạn san hô trong phạm vi nghiên cứu đạt giá trị trung bình là 0,45 ± 0,13 vi nhựa/g thịt ướt và 5,60 ± 1,49 vi nhựa/cá thể. Trong mẫu trầm tích, hàm lượng vi nhựa trung bình là 294 ± 43 vi nhựa/kg trầm tích khô. Kết quả tính toán tương quan Pearson cho thấy mối tương quan rất cao (r2 = 0,996, p = 0,004) giữa số lượng vi nhựa trên mỗi gram thịt ướt của hai mảnh vỏ và trầm tích nơi chúng sinh sống. Vi nhựa dạng mảnh chiếm chủ đạo trong cả mẫu hai mảnh vỏ và trầm tích với tỉ lệ là 56 và 68%. Kích thước vi nhựa ở nhóm nhỏ hơn 100 µm chiếm 52,6% tổng số vi nhựa phát hiện trong mẫu hai mảnh vỏ và 29,4% trong mẫu trầm tích. Tổng cộng có 10 loại polymer được tìm thấy trong vi nhựa ở hai loại mẫu nghiên cứu, trong đó polyethylene, polyamide, cellophane và polyethylene terephthalate đều là những polymer chủ đạo trong cả mẫu trầm tích và hai mảnh vỏ. Chỉ số tải lượng ô nhiễm và chỉ số rủi ro sinh thái tiềm ẩn tại khu vực nghiên cứu ở mức nhỏ nhưng mức độ nguy hại theo thành phần polymer ở mức cao. Nghiên cứu này có thể được xem là nghiên cứu mở đầu về đánh giá ô nhiễm vi nhựa trong các rạn san hô biển tại Việt Nam.
Kết quả nghiên cứu chính này của đề tài đã được đăng trên tạp chí MARINE POLLUTION BULLETIN (SCIE, Q1, IF 5.3) thuộc nhà xuất bản Elvesier. Ngoài ra, đề tài cũng đã đào tạo thành công 01 Thạc sĩ và công bố được thêm 03 bài báo KHCN quốc tế SCIE, 01 bài báo trong nước có mã ISSN và 01 bài báo được chấp nhận đăng (SCIE).
Hình 1. Sơ đồ các vị trí nghiên cứu
Hình 2. Nồng độ vi nhựa trong các mẫu nghiên cứu
Hình 3. Các polymer trong mẫu nghiên cứu
- Công bố, trao Quyết định bổ nhiệm Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ Năng lượng và Môi trường
- Hội đồng nghiệm thu cấp cơ sở nhiệm vụ khoa học và công nghệ theo Nghị định thư
- Quy trình phân tách và thu hồi Amoni (NH4+) trong nước thải nhờ sử dụng thiết bị vật liệu đệm quay ly tâm
- Viện Khoa học công nghệ Năng lượng và Môi trường tiếp đón và làm việc cùng đoàn giáo sư và giảng viên từ các trường Đại học tại Đài Loan và đoàn tham tán khoa học đến từ Văn phòng Kinh tế và Văn hóa Đài Bắc tại Hà Nội (Trung Quốc)
- Viện Công nghệ môi trường tiếp đón chuyên gia tổ chức JICA
- Hội đồng nghiệm thu cấp cơ sở đề tài Độc lập trẻ cấp Viện Hàn lâm KHCNVN